Διαγωνισμος Κοσμάς Αιτωλός
Ένα παραμύθι-Μία ιστορία
Η Ε΄Τάξη του Δημοτικού Σχολείου Μανδάλου συμετείχε σε πανελλήνιο μαθητικό διαγωνισμό για τον Κοσμά τον Αιτωλό από την ιερά Σύνοδο με αφορμή το 300 χρόνια από τη συμπλήρωση της γέννησής του (1714μ.χ)
Ο διαγωνισμός ήταν λογοτεχνικός και ζητούσε από τους μαθητές του Δημοτικού να γράψουν ένα ποίημα ή ένα παραμύθι ή μια ιστορία που να περιέχεται σ' αυτό η ζωή του Κοσμά του Αιτωλού.
Έτσι 3 μαθήτριες έγραψαν ένα παραμύθι και άλλες τρεις μία ιστορία
Ομάδα:Οι μικροί δημιουργοί(Βασιλική- Μαρία-Κυριακή)
Το μικρό ελληνόπουλο συναντά τον Κοσμά τον Αιτωλό
Μια φορά και έναν καιρό στα χρόνια της τουρκοκρατίας(1762) στην Ήπειρο σε ένα μικρό χωριό στα Ιωάννινα, στους Αγίους Πάντες, υπήρχε μια οικογένεια Ελλήνων χριστιανών με ένα μικρό αγόρι, τον Κωνσταντίνο. Ζούσαν ευτυχισμένοι στο μικρό φτωχικό τους με τα λίγα αγαθά που είχαν. Κάθε μέρα ευχαριστούσαν τον θεό και παρακαλούσαν για την απελευθέρωση του ελληνικού έθνους.
Εκείνη την εποχή οι Τούρκοι είχαν ξεκινήσει επιδρομές στα χωριά . Λεηλατούσαν τα σπίτια των χριστιανών και έκλεβαν τα αγόρια. Μια τέτοια μέρα ξημέρωνε για το χωριό των Αγίων Πάντων. Οι Τούρκοι λεηλάτησαν το χωριό, σκότωσαν πολλές οικογένειες και κατέστρεψαν την εκκλησία του χωριού, εκεί όπου ο μικρός Κωνσταντίνος ήταν παπαδάκι κάθε Κυριακή.
Από τις επιδρομές δεν γλύτωσε και το σπίτι του Κωνσταντίνου. Οι Τούρκοι έκαψαν το σπίτι του και τον πήραν μακριά από την οικογένειά του. Ο Κωνσταντίνος βρέθηκε στο στρατόπεδο των γενίτσαρων στα Ιωάννινα. Του άλλαξαν το όνομα και τον φώναζαν Μεχμέτ. Μαζί με άλλα μικρά ελληνόπουλα ξυπνούσαν πολύ πρωί για να τους εκπαιδεύσουν και να τους κάνουν φανατικούς μουσουλμάνους. Ο Μεχμέτ-Κωνσταντίνος μόλις έπεφτε το βράδυ στο κρεβάτι του, ονειρευόταν τους γονείς του, το χωριό του και θυμόταν το σχολείο του όπου μάθαινε με περηφάνια τα ελληνικά γράμματα. Μετά από ένα χρόνο διαμονής στο μουσουλμανικό στρατόπεδο, σε μια βραδινή άσκηση, βρήκε την ευκαιρία να δραπετεύσει από τους Τούρκους. Μετά από πολλές ώρες περιπλάνησης στα βουνά, βρέθηκε κατάκοπος σε ένα χωριό και ζήτησε τη βοήθεια μιας ελληνικής οικογένειας που τον περιποιήθηκε και επούλωσε τα τραύματά του. Η κυρά Κασσιανή τον περιποιήθηκε σαν να ήταν πραγματικό της παιδί καθώς το δικό της πριν δέκα χρόνια οι Τούρκοι τον είχαν κλέψει. Στα μάτια του μικρού Κωνσταντίνου έβλεπε το γιο που είχε χάσει. Έτρεξε να του προσφέρει όσο αγάπη είχε.
Εκείνο το βράδυ η οικογένεια αυτή φιλοξενούσε τον Κοσμά τον Αιτωλό. Ο Κοσμάς ο Αιτωλός ήταν δάσκαλος,- ιεραπόστολος. Γεννήθηκε το 1714 σ? ένα χωριό στην Αιτωλοακαρνανία. Ο σκοπός του ήταν να θυμίσει στους Έλληνες να μιλάνε την ελληνική γλώσσα και να πιστεύουν στο θεό. Η αποστολή αυτή του δόθηκε από τον ίδιο τον Πατριάρχη. Αυτά τα δύο θα βοηθήσουν να απελευθερωθεί το ελληνικό έθνος. Σε κάθε χωριό που πήγαινε έκανε και ένα σχολείο για να μην ξεχάσουν οι Έλληνες τη γλώσσα τους. Ήταν ένας πραγματικός πατριώτης που δε φοβήθηκε τους Τούρκους.
Ο μικρός Κωνσταντίνος διηγήθηκε την ιστορία του στον παπά Κοσμά και ο Κοσμάς ο Αιτωλός αποφάσισε να συμβουλέψει τον μικρό Κωνσταντίνο.
-Μικρέ μου Κωνσταντίνε ξέρεις ότι έχεις ένα σπουδαίο όνομα; Το όνομα αυτό το είχε ο πρώτος αυτοκράτορας του Βυζάντιου, ο Μέγας Κωνσταντίνος που έγινε άγιος Κωνσταντίνος αλλά και ο τελευταίος αυτοκράτορας ο Κωνσταντίνος ο Παλαιολόγος που πολέμησε γενναία για να μην πέσει η Πόλη στους Τούρκους. Να είσαι περήφανος για το όνομά σου και να ξέρεις ότι το αξίζεις πραγματικά γιατί είσαι ένας αγωνιστής. Να είσαι περήφανος που είσαι Έλληνας και χριστιανός ορθόδοξος. Η ελληνική γλώσσα είναι η πιο πλούσια γλώσσα σε όλο τον κόσμο. Οι Έλληνες έδωσαν τα φώτα στους άλλους λαούς. Να μιλάς ελληνικά και να αγωνιστείς για την ελευθερία της Ελλάδας.
-Παπά Κοσμά, θυμάμαι που ο δάσκαλός μου στο χωριό μου είχε πει ότι το ευαγγέλιο είναι γραμμένο στην ελληνική γλώσσα.
-Έτσι είναι παιδί μου έχει δίκιο ο δάσκαλός σου. Το ευαγγέλιο είναι γραμμένο στα ελληνικά και για να το διαβάζουμε εμείς πρέπει να ξέρουμε να γράφουμε και να διαβάζουμε ελληνικά. Οι Έλληνες από τα παλιά χρόνια αγωνίστηκαν για τη διάδοση του χριστιανισμού. Πόσοι εχθροί πέρασαν από την ιερή αυτή χώρα και τα καταφέραμε να κρατήσουμε ζωντανή τη θρησκεία και τη γλώσσα μας. Τόσα χρόνια σκλαβωμένοι στους Τούρκους και κρατάμε με νύχια και με δόντια τα ήθη και έθιμά μας. Πόσοι έγιναν μάρτυρες για να σωθεί ο χριστιανισμός και η Ελλάδα;
-Παππούλη, θέλω να έρθω μαζί σου. Είμαι μόνος. Οι Τούρκοι σκότωσαν την οικογένειά μου. Θέλω να σε βοηθήσω. Ένα χρόνο στο στρατόπεδο των γενίτσαρων και δεν ξέχασα ότι είμαι Έλληνας.. Τα λόγια της μάνας μου, ότι ο θεός θα με βοηθήσει αν έχω πραγματική πίστη, γιατί είμαι Έλληνας, αυτό με κράτησε ζωντανό τόσο καιρό. Η ελπίδα να δω και τα άλλα ελληνόπουλα που τα πήραν οι Τούρκοι, πάλι ελεύθερα, κυριαρχεί στο μυαλό μου.
-Κωνσταντίνε μου, μαζί μου δεν μπορώ να σε πάρω. Η αποστολή μου έχει πολλούς κινδύνους. Μπορείς όμως να με βοηθήσεις και από αυτό το χωριό. Είμαι σίγουρος πως και η κύρια Κασσιανή θα χαρεί να σε έχει σαν δικό της γιο. Θα σου μάθω όλα τα γράμματα για να γίνεις και εσύ ένας αγωνιστής.
Τα μάτια της κυρά Κασσιανής γέμισαν δάκρυα και αγκάλιασε τον μικρό.
Ο Κοσμάς ο Αιτωλός έμεινε αρκετές μέρες στο χωριό. Έμαθε γράμματα στα ελληνόπουλα, στο μέλλον της Ελλάδας. Παρότρυνε τους γονείς να μη μιλάνε τα ιδιώματα στο σπίτι παρά μόνο ελληνικά. Αν και πολύ καλός γνώστης της αρχαίας ελληνικής μιλούσε στον κόσμο στην απλή δημοτική για να γίνεται κατανοητός από όλους. Ένα από τα χαρακτηριστικά του είναι ότι δεν έδινε σημασία στα υλικά αγαθά.. Έλεγε επί λέξει: «Δεν έχω άλλο ράσο από αυτό που φορώ». Τόνιζε συνέχεια; «Εμείς οι Έλληνες συνεχίσαμε μέχρι τώρα τη θρησκεία μας. Αυτή μαζί με τη γλώσσα μας ,μας κρατάει ενωμένους. Η ένωση αυτή θα φέρει και την ελευθερία στο έθνος μας. Γι? αυτό το λόγο θα ενθαρρύνω τους Έλληνες να πιστέψουν στην ένωση αυτή για να ζήσετε εσείς τα παιδιά σε μια Ελλάδα ελεύθερη. Να μιλάτε ελεύθερα τη γλώσσα και να πηγαίνετε στην εκκλησία.
Αυτές τις μέρες βρέθηκα στο χωριό αυτό για το σκοπό αυτό. Καθημερινά οι Τούρκοι καταστρέφουν τις εκκλησιές μας, δεν αφήνουν να διδάσκονται τα ελληνόπουλα την ελληνική γλώσσα. Μπαίνουν μέσα στις εκκλησιές μας και καταστρέφουν καθετί ιερό για μας τους χριστιανούς.
Έτσι ίδρυσε και στο χωριό αυτό ένα σχολείο. Ο μικρός Κωνσταντίνος είχε βελτιώσει πολύ την ορθογραφία του και την ανάγνωση των ελληνικών. Ο παππούλης ήταν περήφανος γι? αυτόν αλλά και για τους συμμαθητές του.
Ο μικρός Κωνσταντίνος κατάλαβε ότι σε λίγο καιρό ο παππούλης θα έφευγε από το χωριό και του είπε:
-Παππούλη αισθάνομαι ότι μου έχεις μάθει πολλά πράγματα. Είμαι σίγουρος πως η δική μου γενιά θα απελευθερώσει το σκλαβωμένο γένος και θα πραγματοποιήσουμε το όνειρό σου να σώσουμε και τη θρησκεία μας.
Η μέρα του αποχωρισμού έφτασε και όλοι ήταν δακρυσμένοι. Ο Κοσμάς ο Αιτωλός έστησε ένα ξύλινο σταυρό στο χωριό για να μην ξεχνούν οι Έλληνες την ορθοδοξία καθώς οι εξισλαμισμοί ήταν σε έξαρση. Φίλησε τον μικρό Κωνσταντίνο και τον άφησε ως μικρό δάσκαλο στο σχολείο που ίδρυσε, δίνοντας τον την ευχή του.
Ο μικρός Κωνσταντίνος μεγάλωσε στο σπίτι της Κυράς Κασσιανής που την έλεγε μάνα και κράτησε την υπόσχεση που έδωσε στον παππούλη. Βοήθησε τα παιδιά του χωριού να μάθουν ελληνικά και να διαβάζουν το ευαγγέλιο. Όταν μεγάλωσε έμαθε για το μαρτυρικό θάνατο του παππούλη και πόνεσε πολύ. Αυτός ήταν ο εμψυχωτής του. Του δίδαξε το σωστό δρόμο. Τώρα ήταν ολοκληρωμένος αγωνιστής. Ενώθηκε με τους υπόλοιπους Έλληνες στην επανάσταση για να διώξουν τους Τούρκους. Ακόμη και πάνω στα βουνά μάθαινε γράμματα σε μεγάλους ανθρώπους και τους μιλούσε για την ορθοδοξία. Ήταν ένας άξιος συνεχιστής του Κοσμά του Αιτωλού.
Ομάδα:Οι δημοσιογράφοι(Αριστέα-Κωνσταντίνα-Χριστίνα)
Όταν ήμουν δάσκαλος
Βρισκόμαστε στα 1700μ.χ. Οι Τούρκοι για άλλη μια φορά έχουν αγριέψει και ξεκίνησαν τις αγριότητες. Οι προσπάθειες εξισλαμισμού είναι πιο έντονες και η απαγόρευση να μαθαίνουν ελληνικά κυριαρχεί. Η ελπίδα των ελλήνων να σώσουν τη γλώσσα τους γίνεται με κάθε προσπάθεια. Τα κρυφά σχολειά με τη βοήθεια παπάδων και μοναχών κυριαρχούν.
Αυτή την περίοδο, μια μέρα του 1714 στο χωριό Μέγα Δέντρο της Αιτωλίας γεννήθηκε ο μικρός Κωνσταντίνος από ευσεβείς γονείς. Από μικρός ο Κωνσταντίνος πήγαινε κρυφά στο μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής στη Μάνδρα του Θέρμου Αιτωλίας για να μάθει από τους μοναχούς τα πρώτα γράμματα μαζί με τον αδελφό του Χρύσανθο. Ο κίνδυνος και ο φόβος κυριαρχούσε καθώς οι Τούρκοι παραφυλούσαν κάθε στιγμή αλλά η δίψα για μάθηση γινόταν ελπίδα για την υλοποίηση μιας ελεύθερης Ελλάδας.
Ο Κωνσταντίνος έβλεπε τους συγχωριανούς του να κρύβονται μέσα στα σπίτια τους και να ζούνε καθημερινά με το φόβο. Αυτός, τους εμψύχωνε και τους έλεγε ότι ο θεός θα τους βοηθήσει. Το όνειρό του ήταν να μάθει πολλά γράμματα και να γίνει ένας δάσκαλος που θα μάθαινε την ελληνική γλώσσα στους συμπατριώτες του. Κάθε μέρα έλεγε στον Χρύσανθο πόσο πολύ θέλει να βοηθήσει την Ελλάδα και την ορθοδοξία γιατί αυτά πάντα θα είναι δεμένα μεταξύ τους.
Το μικρό παιδί μεγάλωσε και έγινε άντρας. Ένα μέρος του ονείρου του άρχισε να υλοποιείται. Έγινε δάσκαλος σε ένα χωριό της περιοχής του . Άρχισε με χαρά να διδάσκει στους πρώτους μαθητές όπου γινόντουσαν όλο και περισσότεροι. Τους μιλούσε για την ιστορία της Ελλάδας και τη ζωή του Χριστού αλλά και για τους βίους των αγίων μας που μαρτύρησαν για το χριστιανισμό. Τους μιλούσε στην απλή δημοτική για να τον καταλαβαίνουν όλοι.
Οι μικροί μαθητές του είχαν πολλές απορίες και όλο τον ρωτούσαν πότε θα ελευθερωθεί η Ελλάδα, τι στάση να κρατήσουν απέναντι στους Τούρκους, γιατί καίνε τα χωριά τους. Αυτός τους απαντούσε ότι αν μάθουν την ελληνική γλώσσα και πιστεύουν στο θεό σαν καλοί χριστιανοί τότε θα μπορέσουν να τους διώξουν από τα πάτρια εδάφη. ?Τότε μόνο θα αποκτήσουμε τη δική μας ταυτότητα που πολεμήσαμε πολλές φορές για να διατηρήσουμε την πίστη μας ζωντανή?, έλεγε ο Κωνσταντίνος «θα έρθει ο καιρός που θα σας πάρουν οι εχθροί και τη στάχτη από τη φωτιά αλλά εσείς μην αλλάξετε την πίστη σας, όπως θα κάνουν άλλοι».
Τα παιδιά αισθάνονταν ασφάλεια με το σοφό δάσκαλό τους όπως έλεγαν. Ο δάσκαλος ανάμεσα στα παιδιά ξεχώρισε ένα παιδί που τον έλεγαν Δημήτρη .Ήταν ένα ήσυχο παιδί και σκεφτικό. Ο μικρός είχε δει οι Τούρκοι να σκοτώνουν την οικογένειά του και σώθηκε αυτός με τη γιαγιά του σε μια κρυψώνα που είχε κάνει ο πατέρας του σε περίπτωση εισβολής. Ο δάσκαλος Κωνσταντίνος του έλεγε ιστορίες για το Χριστό , τα θαύματα που έκανε αλλά και για τη θυσία που έκανε με τη σταύρωσή του για χάρη των ανθρώπων. Έτσι και οι γονείς του θυσιάστηκαν για μια Ελλάδα ελεύθερη που θα ζει ο γιος τους. Το παιδί αυτό άκουγε με προσοχή καθετί που έλεγε ο δάσκαλός του και μάθαινε πολύ γρήγορα. Έμαθε να γράφει και να διαβάζει το ευαγγέλιο αλλά και να το εξηγεί και στους συμμαθητές του. Τότε κατάλαβε πόσο σημαντικό είναι να ξέρεις γράμματα.
Πέρασαν δυο χρόνια και ο δάσκαλος Κωνσταντίνος κάλεσε τον μικρό μαθητή γιατί ήθελε να του εμπιστευτεί μια επιθυμία του.
-Δημήτριε, εγώ θα φύγω από το σχολείο. Αισθάνομαι ότι με κάλεσε ο θεός και πρέπει να τον υπηρετήσω. Θα πάω στο Άγιο όρος. Από σένα όμως θα ήθελα να συνεχίσεις το έργο μου στο σχολείο. Να συνεχίσεις να βοηθάς τους μικρούς μαθητές να μάθουν την ελληνική μας γλώσσα να μάθουν για την ορθοδοξία μας αλλά να πεις και στους γονείς των καινούριων παιδιών να μάθουν και οι ίδιοι γράμματα.
-Μην ανησυχείς δάσκαλε και θα εκπληρώσω όσο μπορώ αυτή την επιθυμία σου. Μου στάθηκες σαν δεύτερος πατέρας μου και με βοήθησες να καταλάβω ότι πρέπει να σώσουμε τη θρησκεία μας και να μην αλλαξοπιστήσουμε. Πρέπει να είμαστε περήφανοι για την καταγωγή μας και να χτίσουμε όσες περισσότερες εκκλησίες και σχολειά μπορούμε.
Έτσι ο Κωνσταντίνος βρέθηκε στο Άγιο όρος. Εκεί πήρε το όνομα Κοσμάς και ήρθε πιο κοντά στο θεό. Με εντολή του Πατριάρχη έπρεπε να περιοδεύσει στα χωριά της περιοχής του και στην Ήπειρο για να μιλήσει στους Έλληνες για τη γλώσσα και τη θρησκεία. Θα γινόταν ένας ιεραπόστολος που θα κρατούσε ζωντανή τη φλόγα της χριστιανικής πίστης.
Στο χωριό της Αιτωλίας, ο Δημήτριος έμαθε γράμματα σε πολλά παιδιά και θυμόταν με αγάπη το δάσκαλό του. Ήλπιζε μια μέρα να τον συναντήσει. Πέρασαν αρκετά χρόνια και ο Δημήτριος έγινε 17 χρονών. Συνέχισε να είναι δάσκαλος στο χωριό του. Στο πρώτο σχολείο του Κοσμά Αιτωλού.
Όμως οι Τούρκοι πέρασαν πάλι από το χωριό και το κατέστρεψαν. Ο Δημήτριος βρήκε καταφύγιο με όσους χωριανούς του είχαν σωθεί, στο μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής. Εκείνο το βράδυ η Αγία Παρασκευή φανερώθηκε στον ύπνο του και του έδινε οδηγίες ότι σε λίγο καιρό ο δάσκαλός του θα διέτρεχε μεγάλο κίνδυνο και αυτή του έλεγε πως έπρεπε να τον βοηθήσει και να πάει στα Γιάννενα στο χωριό Ζίτσα, να τον προειδοποιήσει. Πρωί-πρωί ο Δημήτριος ξεκίνησε για τα Ιωάννινα. Έφτασε μετά από δύο μέρες. Ρωτούσε στην πόλη αν κάποιος είδε τον δάσκαλό του. Κανένας δε γνώριζε ή δεν μιλούσε γιατί φοβόντουσαν .Πήρε τον δρόμο για το χωριό Ζίτσα που του είπε η Αγία Παρασκευή. Εκεί τον βρήκε σε ένα ελληνικό σπίτι. Τον αγκάλιασε με αγάπη και του εξήγησε το όνειρο . Αμέσως όλο το χωριό κρύφτηκε στο μοναστήρι και σώθηκε από την εισβολή των Τούρκων.
Ο Κοσμάς ο Αιτωλός ευχαρίστησε τον Δημήτριο και του είπε ότι γνωρίζει ο δρόμος που διάλεξε είναι δύσκολος αλλά η πίστη του για τον Χριστό και η αγάπη του για την Ελλάδα θα τον κρατήσουν ζωντανό για να εκπληρώσει το όνειρό του. Είχε ιδρύσει πολλά σχολεία και συνέχεια τόνιζε στους Έλληνες να μιλάνε ελληνικά στο σπίτι τους και να μην αλλάξουν την πίστη τους. Μια μέρα θα έρθει η απελευθέρωση και η Ελλάδα θα χαίρεται που έδιωξε τους Τούρκους.
Αμέσως ο Δημήτριος κατάλαβε ότι ο δάσκαλός του δεν ήταν μόνο σοφός αλλά και διορατικός. Είχε ένα ιδιαίτερο χάρισμα και η αποστολή του έπρεπε να πετύχει. Είχε την προστασία των Αγίων κυρίως της Αγίας Παρασκευής. Αυτό το κατάλαβε. Ζήτησε να τον συνοδεύσει στο δρόμο της αποστολής του. Τότε ο Κοσμάς του είπε πως ο δρόμος του σε λίγο καιρό θα τελείωνε αλλά ο Δημήτριος θα άνοιγε ένα νέο δρόμο στην περιοχή της Αιτωλίας.
Ο Δημήτριος επέστρεψε στην περιοχή του και συνέχισε αυτό που είχε αφήσει στη μέση. Να συνεχίσει το έργο του δασκάλου του . Να αγωνιστεί να μάθουν οι Έλληνες τη γλώσσα τους για να διώξουν πιο γρήγορα τους Τούρκους και να μπορούν ελεύθερα να εκκλησιάζονται.
Η Ελλάδα πολλές φορές έσωσε την ορθοδοξία και το αντίθετο. Αυτά τα δύο πάντα θα είναι μαζί.
